اخلاق درویشان
یکی از ملوک را مدت عمر سپری شد قایم مقامی نداشت وصیت کرد که بامدادان نخستین کسی که از در شهر اندرآید تاج شاهی بر سر وی نهند و تفویض مملکت بدو کنند اتفاقاً اول کسی که درآمد گدایی بود همه عمر لقمه اندوخته و رقعه دوخته ارکان دولت و اعیان حضرت وصیت ملک به جای آوردند وتسلیم مفاتیح قلاع و خزاین بدو کردند و مدتی ملک را راند تا بعضی امرای دولت گردن از طاعت او بپیچانیدند و ملوک از هر طرف منازعت خاستن گرفتند و بمقاومت لشکر آراستن فی الجمله سپاه و رعیت بهم برآمدند و برخی طرف بلاد از قبض تصرف او بدر رفت درویش ازین واقعه خسته خاطر همی بود تا یکی از دوستان قدیمش که در حالت درویشی قرین بود از سفری بازآمد و در چنان مرتبه دیدش گفت منت خدای را عز و جل که گلت از خار برآمد و خار از پای بدر آمد و بخت بلندت رهبری کرد و اقبال و سعادت یاوری تا بدین پایه رسیدی اِنّ مَع العسرِ یُسرا
شکوفه گاه شکفته است و گاه خوشیده درخت وقت برهنه است و وقت پوشیده
گفت ای یار عزیزتعزیتم کن که جای تهنیت نیست آنگه که تو دیدی غم نانی داشتم و امروز تشویش جهانی
اگر دنیا نباشد دردمندیم وگر باشد بمهرش پای بندیم
حجابی زین درون آشوب تر نیست که رنج خاطرست ار هست و گر نیست
مطلب گر توانگری خواهی جز قناعت که دولتیست هنی
گر غنی زر بدامن افشاند تا نظر در ثواب او نکنی
کز بزرگان شنیده ام بسیار صبر درویش به که بذل غنی
اگر بریان کند بهرام،گوری نه چون پای ملخ باشد ز موری
«گلستان سعدی»
